Durf te praten!

Het is de week van de mantelzorg. In dat kader was ik afgelopen woensdag als spreker te gast bij 'het Mantelzorgontbijt' in het buurthuis van Zaandijk. Toen ik gevraagd werd, was mijn eerste reactie: "Hoor ik daar wel, het is toch jullie feestje?". Maar mijn geluid over 'eigen regie' wilde men graag horen, dus ik ging. Er waren zo'n 80 mensen bijeen. Een mooie mix van mantelzorgers, gemeenteraadsleden en professionals. Goed verspreid over 10 tafels. Een goede opzet voor een tafelgesprek. Want politiek en professionals meer gevoel laten krijgen voor mantelzorg was één van de doelstellingen. Het gevoel werd zeker geraakt....

Als opwarmer voor de tafelgesprekken stelde de 'spreekstalmeester' drie mantelzorgers in de gelegenheid om kort hun verhaal te doen. De eerste was een jonge vrouw van 21 jaar die al vanaf haar twaalfde de zorg voor het hele gezin op zich had genomen nadat ze haar moeder had aangetroffen in een mislukte zelfmoordpoging. Ze vertelde dat ze nu eindelijk iemand had getroffen die echt naar haar luisterde, waardoor ze was gaan beseffen dat ze ook eens goed voor zichzelf moest gaan zorgen. Een opleiding gaan volgen. Iedereen was stil...
Daarna vertelde een vrouw hoe ze al vanaf 1988 voor haar man zorgde. Hij was destijds gevallen en ging zich steeds merkwaardiger gedragen. Na 9 jaar werd de diagnose gesteld dat zijn gedrag en vermoeidheid het gevolg waren van hersenletsel als gevolg van die val. "Ja en als dan iemand aan hem vraagt hoe het gaat, dan zegt hij altijd "Goed". Maar het gaat helemaal niet goed en ik zit er maar mee. Niemand luistert naar mij!" (het komt vaak voor bij niet aangeboren hersenletsel, NAH, dat patiënten een slecht ziekte inzicht hebben en hun onvermogen ontkennen, de naaste voelt zich daarom vaak 'machteloos'.) En weer was het stil...
Toen vertelde een bejaarde man over de verzorging van zijn vrouw in het verzorgingshuis. Hoe de kwaliteit van de verzorging leed onder het tekort aan personeel vanwege bezuinigingen.

Hoe word je assertiever?
En toen mocht ik, terwijl ik dacht: Wat heb ik hier in vredesnaam nog aan toe te voegen?
Ik vertelde over onze zorgervaringen, waarbij er vaak door professionals al was ingevuld wat goed voor ons zou zijn, zonder daar eerst eens onze eigen gedachten over te horen. Hoe je op die manier vanuit een verdedigende positie voor je eigen wensen en levensinvulling moet 'strijden'. De assertiviteit die het vraagt om je eigen regie te (her)nemen in het 'geweld' van goede bedoelingen. Er was veel geknik van herkenning in de zaal. De 'spreekstalmeester' vroeg me het recept voor die assertiviteit. En ja, dat heb ik niet. Ik heb het ook moeten leren, met vallen en opstaan. Ik leer nog elke dag. Ik leer vooral als mensen me vragen stellen. Open vragen. Die zetten me aan het denken. Die geven me inzicht en brengen me bij wat ik eigenlijk écht zelf wil. Wat ik zelf kan doen en wat ik een ander kan vragen. Ja, een luisterend oor kan zoveel doen. Ook een coach kan helpen.

Hoor me!!
In de pauze kwam een vrouw op me af. Ze was boos en verontwaardigd. "Je sprak veel te lang", zei ze,"ik had ook graag die microfoon gehad om mijn verhaal te vertellen. Nu kom ik niet meer aan de beurt, ik denk dat ik maar wegga."
Wat duidelijk was.... de mantelzorgers in de zaal 'schreeuwden' erom gehoord te worden. Gehoord in hun eigen verhaal. Dat is waarom Marjo Brouns, Gitte van den Eertwegh en ik de website www.sprekendemantelzorgers.nl zijn gestart. Omdat we vinden dat beleidsmakers, professionals, politiek etc. niet langer moeten praten over mantelzorgers, maar mét.

Durf te praten
Zondag 10 november is het de Dag van de mantelzorg. Kijk eens om je heen wie er intensief voor zijn/haar naaste(n) zorgt. Vraag eens aan hem/haar hoe dat is. Wat het van diegene vraagt, wat het brengt, wat hij of zij graag eens zou willen als die zorg er niet zou zijn. En als je zelf voor een familielid zorgt... wat zou je willen vertellen? Aan wie? Doe het!  Durf te praten!

Reacties

  1. Sprekende voorbeelden van trieste levens. Wat zou het helpen als diegenen die de zorg leveren (en betalen!) eens op zo'n bijeenkomst aanwezig zouden zijn. En wat is het belangrijk dat mensen de kans krijgen hun eigen verhaal te doen, al wijkt dat no eens zoveel af van de verhalen die ze horen.
    Wat zou het helpen als mensen durven te gaan praten, en wat zou het helpen als we dan naar elkaar willen en durven luisteren!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Aanvullend: wat zou het enorm helpen als de directe omgeving nou eens echt zou luisteren en in plaats van (ver)oordelend, kritiek, eens empathisch zou kunnen zijn naar de mantelzorger(s). Zodat mantelzorger(s) af en toe hun ervaring, verhaal kwijt kunnen aan familie, vrienden. Dat men geen mijdingsgedrag vertoont, omdat men niet weet hoe om te gaan met een zorgvrager, het lastig en/of eng vindt, je kunt dit toch ook 'gewoon'zeggen en advies vragen hoe moet ik reageren, omgaan met.. en met jou als mantelzorger. Wat kan ik voor je doen? ect.

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten